Η Στοματική και Γναθοπροσωπική Χειρουργική ( παλαιότερος και ευρέως διαδεδομένος όρος : Γναθοχειρουργική ) είναι η ιατρική ειδικότητα που απαιτεί γνώσεις της οδοντιατρικής και της ιατρικής επιστήμης. Ο Στοματικός και Γναθοπροσωπικός Χειρουργός ασχολείται με τη λήψη ιστορικού, την πρόληψη, την εξέταση, τη θεραπεία και την αποκατάσταση συγγενών και επίκτητων παθολογικών καταστάσεων του κρανίου, του πρόσωπου, του στόματος, των γνάθων και του τραχήλου. Οι επίκτητες κατασταστάσεις μπορεί να είναι αποτέλεσμα νόσου, δυσμορφίας, όγκου, τραύματος, εκφύλισης και γήρατος.
Πολλοί ασθενείς δεν γνωρίζουν την ιατρική αυτή ειδικότητα. Έτσι, για πληθώρα παθήσεων που εκδηλώνονται με συμπτώματα όπως πόνος στο αυτί, στη στοματική κοιλότητα ή και στο κεφάλι, προσφεύγουν σε οδοντιάτρους ή ιατρούς άλλων ειδικοτήτων και παρ΄ ότι δεν βρίσκουν θεραπεία, δεν αποστέλλονται ή δεν προσφεύγουν οι ίδιοι στη σωστή ιατρική ειδικότητα. Διότι ένας πόνος σε κάποιο σημείο του προσώπου όπως π.χ η ημικρανία, μπορεί να προέρχεται από πολλές αιτίες αλλά οφείλεται πολύ συχνά και σε κροταφογναθική διαταραχή και μπορεί να αντιμετωπιστεί οριστικά με την κατάλληλη θεραπεία από τον γναθοχειρουργό.
Το επιστημονικό πεδίο της ειδικότητας του Γναθοχειρουργού
Είναι σίγουρα αντικείμενο του εξειδικευμένου γναθοπροσωποχειρουργού, η αντιμετώπιση των προβλημάτων της άρθρωσης των γνάθων, η αντιμετώπιση οστικών ελλειμμάτων της γνάθου, η χειρουργική εκτομή καλοηθών και νεοπλασματικών όγκων του προσώπου, του στόματος, των σιελογόνων αδένων κ.α.
Ο γναθοχειρουργός αντιμετωπίζει επίσης προβλήματα των οδόντων όταν αυτά υπερβαίνουν της ειδικότητας ενός οδοντιάτρου, δηλαδή όταν δεν αφορούν στα οδοντικά νεύρα αλλά απαιτούν και άλλες επεμβατικές πράξεις όπως π.χ η αντιμετώπιση της οδοντογενούς ιγμορίτιδας. Επίσης, όταν δεν είναι εφικτή ή δεν είναι ασφαλής η τοποθέτηση οδοντικών εμφυτευμάτων λόγω λέπτυνσης του οστού της γνάθου, ο γναθοχειρουργός με τις πλέον σύγχρονες και ελάχιστα τραυματικές τεχνικές, μπορεί να δώσει λύση ως ο καθ΄ ύλην ειδικός.
Αποτελεί επίσης επιστημονικό πεδίο του γναθοχειρουργού, η επείγουσα αποκατάσταση μεμονωμένων ή εκτεταμένων καταγμάτων στη γνάθο, στα δόντια, στο στόμα ή στο πρόσωπο μετά από τραυματισμό, ώστε να αποφευχθούν επιπλοκές.
Ο γναθοχειρουργός γνωρίζει καλύτερα από τον καθένα την ανατομία του προσώπου. Γι΄ αυτό και αντιμετωπίζει τις βλάβες του κόγχου του ματιού ή βλάβες στη βάση της μύτης, λόγω τραύματος ή όγκου. Είναι επίσης, αυτός που θα προβεί στην τοποθέτηση τεχνητού μέλους για την αντιμετώπιση του ελλείμματος.